درخشندگی، ماندگاری و رنگ منحصر به فرد طلا باعث شده است تا فلزی محبوب برای ساخت جواهرات باشد. اما خواص طلا فقط به ظاهر زیبای آن خلاصه نمی‌شود. در این مطلب جالب‌ترین دانستنی های علمی درباره طلا و همچنین چند حقایق درباره سنگ جواهر را مرور می‌کنیم تا ببینید این عناصر و سنگ‌های طبیعی، چیزی بیشتر از یک شیء تزئینی هستند.
1. طلا تنها فلز زرد رنگ است
در حالت خالص خود، تنها فلز طلایی یا همان زرد رنگ در جهان طلا است. بقیه فزات ممکن است که رنگ زرد به خود بگیرند، اما دلیل زرد شدن آنها اکسیده شدن و یا واکنش دادن با سایر مواد شیمیایی است.
چیزی که به عنوان طلای سفید در جواهرات به کار می‌رود، نتیجه ترکیب طلا با سایر آلیاژها است. آلیاژ طلا و نقره یک نوع از طلا سفید را ایجاد می‌کند که برای ضرب سکه به کار می‌رود. طلای سفیدی که در جواهرات استفاده می‌شود، محصول آلیاژ طلا با پلاتینیوم و یا پالادیوم است.
2. طلا فوق‌العاده شکل پذیر است
یکی از خواص طلا شکل پذیری و انعطاف پذیری بسیار زیاد آن است. شکل پذیری مقیاسی است که مشخص می‌کند یک ماده تا قبل از آن که از هم گسسته شود، تا چه حد قابل تغییر شکل دادن است. در مورد طلا، خاصیت شکل پذیری آنقدر زیاد است که می‌شود ذرات طلا را به اندازه یک سیم و یا یک نخ نازک کشیده کرد بدون آن که ساختار آن آسیب ببیند. به طوری که فقط از یک اونس طلا می‌شود یک نخ طلایی به طول تقریبا هشت کیلومتر تولید کرد! نخ‌های طلا در محصولاتی مثل جواهرات و یا تولیدات صنعتی کاربرد دارند.
3. طلا خوردنی است!
شاید برای شما هم سوال باشد که آیا خوراکی‌هایی که با روکش طلا درست می‌شوند، واقعا قابل خوردن هستند؟ پاسخ این است که بله، اگر به طلا حساسیت نداشته باشید خوردن آن هیچ ضرری برای بدن شما ندارد. چرا که طلا یک ماده غیر سمی به حساب می‌آید که می‌توان ذرات آن را همراه با خوراکی یا نوشیدنی خورد. البته قبل از خوردن غذاهای طلایی، باید مطمئن شوید که به آن آلرژی ندارید. یک راه برای فهمیدن آن این است که تکه‌ای طلا را روی کف دست خود بمالید. اگر کف دست شما تیره شد، یعنی بدن شما نسبت به طلا آلرژی دارد.
4. در اقیانوس هم طلا وجود دارد
از جالب‌ترین دانستنی های علمی درباره طلا این است که این فلز در همه قاره‌های جهان وجود دارد. اما علاوه بر خشکی، در اعماق اقیانوس‌ها نیز طلا یافت شده است. در واقع علاوه بر طلا، ۲۰ میلیون تن فلزات ارزشمند در کف اقیانوس‌ها وجود دارد که ارزش آن تقریبا ۷۷۱ تریلیون دلار آمریکا است. اما از آنجایی که این فلزات از جمله طلا در اعمال دو تا سه کیلومتری اقیانوس‌ها هستند، کشف و استخراج آنها بسیار مشکل است.
5. طلا گران‌ترین فلز موجود نیست
اگرچه طلا خیلی نایاب است و به عنوان یک کالای سرمایه‌ای نیز شناخته می‌شود، اما گران‌ترین فلز موجود نیست. در واقع یکی از دلایل محبوبیت طلا در جواهرسازی همین است که به اندازه بعضی دیگر از فلزات ارزشمند گران قیمت نیست و در عین حال، سختی و ماندگاری ایده آلی دارد. چرا که فلزاتی مثل پالادیوم و رودیوم گرانبهاترین فلزات موجود در کره زمین شناخته می‌شود. به طوری که اگرچه قیمت طلا تابع عرضه و تقاضا است و گاهی رشد قابل توجهی می‌کند، اما باز هم قیمت آن از این دو فلز ارزان‌تر است.
6. طلا تقریبا جاودانه است
یکی از خواص طلا که باعث محبوبیت آن در طول تاریخ شده، نابود نشدنی بودن آن است. طلا جزو عناصر نجیب است که یعنی به راحتی به سایر مواد واکنش نشان نمی‌دهد و در نتیجه پوسیده نمی‌شود، زنگ نمی‌زند و حتی در برابر اکثر اسیدها کاملا مقاوم است.
به همین دلیل است که تمامی طلای استخراج شده در کره زمین بارها و بارها ذوب می‌شود و در محصولات مختلف دوباره مورد استفاده قرار می‌گیرد. در نتیجه خرید طلای بازیافتی هیچ ریسکی به همراه ندارد چرا که فرقی ندارد که یک قطعه طلا چند بار بازیافت شده باشد، در هر صورت هرگز کیفیت خود را از دست نخواهد داد. ضمن آنکه خرید طلای بازیافتی به حفظ محیط زیست هم کمک می‌کند. چرا که استخراج طلا و رساندن آن به بازار می‌تواند باعث آسیب‌های عمیق به محیط زیست شود.
7. طلا از الماس نایاب‌تر است
از مهم‌ترین ویژگی‌های جواهرات که باعث جذابیت آنها می‌شود، نایاب بودن آن است. طلا و الماس هر دو جزو نایاب‌ترین مواد اولیه برای ساخت جواهرات هستند، اما کدام یک نایاب‌تر است؟ جالب است بدانید که طلا با اختلاف نایاب‌تر از الماس است. دلیل اصلی آن این است که عنصر اصلی تشکیل دهنده الماس یعنی کربن، به شکل فراوان در سطح کره زمین وجود دارد. در حالی که عنصر طلا در پوسته زمین به شدت نادر است و به همین دلیل پیدا کردن طلا از الماس سخت‌تر است.
8. سنگ‌های جواهرات کاربردهای دیگری نیز دارند
سنگ جواهر یا Gem Stone به سنگ‌های نایابی گفته می‌شود که هم برای ساخت جواهرات به اندازه کافی سخت هستند و هم خواص ظاهری منحصر به فردی دارند. اما تزئین جواهرات تنها کاربرد این سنگ‌های ارزشمند نیست. در مصر باستان، پزشکان از سنگ‌های مختلف مثل آمیتیست، فیروزه و… برای درمان بیماری‌هایی مثل امراض چشم، مسمومیت و دردهای مفصلی استفاده می‌کردند.
قبل‌تر از آن، این باور در فرهنگ‌های مختلف وجود داشت که سنگ‌های نایاب دارای انرژی‌های معنوی هستند و می‌توانند باعث بهبود حال روحی و یا خوش شانسی شوند. امروزه نیز از سنگ‌های قیمتی نایاب در تکنولوژی استفاده می‌شود. مثلا یاقوت کبود به دلیل ضد خش بودنش در ساخت ساعت مچی به کار می‌رود. یا الماس به دلیل مقاومت خیلی بالایی که در برابر حرارت دارد، در ساخت قطعات الکترونیک کاربرد دارد.
9. بعضی از سنگ جواهرات تنوع رنگ بی نهایت دارند
این که سنگ‌های قیمتی در رنگ‌های مختلف در طبیعت یافت می‌شوند یکی از حقایق درباره سنگ جواهر است که کم و بیش همه می‌دانند. اما آیا می‌دانستید که تنوع رنگ بعضی از این سنگ‌ها آنقدر زیاد است که می‌شود گفت طیف رنگی آنها بی نهایت است؟ سنگ‌های اوپال و تورمالین دو نوع از سنگ‌های جواهر هستند که رکورد دار تنوع رنگی به حساب می‌آیند. تا جایی که به تورمالین لقب جواهر رنگین کمانی را داده‌اند چرا که در هر رنگی موجود است.
10. سنگ جواهرات بر اساس چهار معیار درجه بندی می‌شوند
اگرچه هنوز هیچ معیار واحدی برای درجه بندی سنگ‌های جواهر در سطح جهان وجود ندارد، اما معیار GIA در حال حاضر معتبر ترین سیستم برای درجه بندی سنگ‌های نایاب و قیمتی است. این مقیاس از دهه پنجاه میلادی معرفی شده که طبق آن الماس و سایر سنگ‌های قیمتی مطابق با چهار معیار رنگ، شفافیت، برش و وزن قیراط درجه بندی می‌شوند. با کمک این مقیاس که دقت فوق‌العاده بالایی دارد، ویژگی‌های جواهرات از نظر کیفیت کاملا قابل سنجش شده است و می‌توان ارزش سنگ‌های مختلف را با یکدیگر مقایسه کرد.
در گالری لیلیوم نیز انواع سنگ‌های قیمتی نایاب در شکل و برش‌های گوناگون همراه با شناسنامه GIA به فروش می‌رسند. شما می‌توانید هر کدام از این سنگ‌ها را با طرح و رنگ دلخواه انتخاب کرده و از آنها برای تزئین طلا و جواهرات خود استفاده نمایید.
جمع بندی
در این مطلب که شامل دانستنی های علمی درباره طلا و چند حقایق درباره سنگ جواهر می‌شد دیدیم که این اشیاء علاوه بر زیبا و نایاب بودن، ویژگی‌های شگفت آوری نیز دارند که بار دیگر خارق‌العاده بودن نیروی طبیعت را به رخ ما می‌کشد. بنابراین دفعه بعدی که از طلا یا سنگ‌های قیمتی در استایل خود استفاده کردید، علاوه بر زیبایی ظاهری آنها به خواص شگفت انگیز این فلزات و سنگ‌ها نیز فکر کنید.
